|
Zaliczka udzielana pracownikowi to zazwyczaj wypłata środków pieniężnych z kasy przedsiębiorstwa w celu dokonania wydatku w imieniu i na rachunek przedsiębiorstwa udzielającego zaliczki, z której po dokonaniu wydatku biorący zaliczkę pracownik zobowiązuje się rozliczyć oraz zwrócić jej niewykorzystaną część.
Zaliczki możemy podzielić na:
- wypłacane pracownikom, których charakter pracy wymaga dokonywania częstych drobnych zakupów,
- zaliczki wypłacane na pokrycie kosztów podróży służbowych.
Wniosek o wypłatę zaliczki
Wniosek o wypłatę zaliczki dla pracownika powinien być sprawdzony przez głównego księgowego i zatwierdzony przez kierownika jednostki. Na podstawie tego wniosku pracownik otrzyma zaliczkę na przykład na zakup towarów, środków czystości , znaczków pocztowych czy podróż służbową.
Kasowym dokumentem wypłaty zaliczki jest KW (kasa wydała). Dokument ten jest uwzględniany przy sporządzaniu Raportu Kasowego (RK).
Zdarza się iż firmy nie prowadzą kasy, wtedy pracownik może udać się do banku, w którym jego firma posiada rachunek bieżący i wypłacić gotówkę z rachunku przedsiębiorstwa czekiem gotówkowym. Zaliczka możne być również wypłacona przelewem bankowym co zostanie odnotowane na wyciągu bankowym (WB).
Rozliczenie zaliczki
Pracownik jest zobowiązany do rozliczenia się z zaliczki. W tym celu przedkłada dokumenty potwierdzające poniesienie wydatku, na przykład faktury za zakup materiałów, towarów czy usług najlepiej z adnotacją zapłacono gotówką jeśli otrzymał wcześniej zaliczkę wypłaconą z kasy.
Również dla zaliczek wypłaconych pracownikowi na delegacje należy przedstawić dokumenty (bilety, rachunki, faktury) potwierdzające koszty odbytych podróży tj. przejazdów i dojazdów, noclegów, a także inne wydatki, określone przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.
Wszystkie przedstawione do rozliczenia i zaksięgowania dokumenty powinny być dokładnie sprawdzone ponieważ tylko właściwie udokumentowane wydatki mogą zostać zaewidencjonowane w księgach rachunkowych.
Jeśli pracownik wydatkował więcej niż otrzymał zaliczki należy mu się zwrot w kwocie dopłaty, której dokonał. Jeśli wydatkował mniej środków niż otrzymał zaliczki lub nie dokonał planowanych zakupów czy wyjazdów służbowych powinien wpłacić do kasy przedsiębiorstwa (dokument KP – kasa przyjmuje) część lub całą niewykorzystaną kwotę zaliczki.
Jeżeli pracownik nie zwróci niewykorzystanej kwoty zaliczki pracodawcy przysługuje prawo potrącenia jej z wynagrodzenia pracownika w kwocie nie wyższej niż połowa wynagrodzenia w danym okresie rozliczeniowym. Szczegółowe zasady wysokości potrącanych z wynagrodzenia kwot znajdziemy w Kodeksie Pracy. Pamiętajmy, że zaliczkę otrzymaną na podróż służbową należy rozliczyć w ciągu 14 dni od powrotu pracownika z podróży.
Do ewidencji rozrachunków z pracownikami z tytułu wypłaconych zaliczek służy konto 234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami. Do tego konta można prowadzić szczegółową ewidencję pracowników, którym zostały udzielone zaliczki, czyli tak zwaną analitykę. Powinna ona zapewnić ustalenie sum należności lub zobowiązań w odniesieniu do każdego pracownika.
Faktury za zakupy zapłacone przez pracownik, który otrzymał wcześniej zaliczkę można zaewidencjonować bezpośrednio na koncie 234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami i pominąć księgowanie na koncie 201Konto 201 - Rozrachunki z dostawcami (Pasywne) 201 Rozrachunki z dostawcami. Konto 234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami to służy do ewidencji należności, roszczeń i zobowiązań wobec pracowników z innych tytułów niż wynagrodzenia. Po stronie WN konta 234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 księgujemy wypłacone pracownikom zaliczki i sumy do rozliczenia, a po stronie MA księgujemy rozliczone już zaliczki i zwroty środków pieniężnych.
Należy pamiętać, że koszty podróży służbowych zalicza się do kosztów działalności operacyjnej i ujmuje w księgach rachunkowych na kontach kosztowych według rodzaju i miejsca ich powstawiania (koszty działalności).
Ewidencja zaliczki na poczet zakupów
Opis operacji |
Konto |
|||||
WN |
Kwota |
Uzasadnienie |
MA |
Kwota |
Uzasadnienie |
|
1. Wypłacono pracownikowi X zaliczkę na zakup materiałów |
234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami |
1 000 zł |
zwiększenie stanu należności |
100Konto 100 - Kasa (Aktywne) 100 Kasa |
1 000 zł |
zmniejszenie stanu posiadania na koncie aktywnym |
2. X przedłożył fakturę VAT za zakupione materiały 1 232 zł |
310Konto 310 - Materiały (Aktywne) 310 Materiały |
1 000 zł |
zwiększenie stanu posiadania, konto aktywne |
234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami |
1 232 zł |
zwiększenie zobowiązań wobec pracowników |
221-2Konto 221-2 - Rozliczenie naliczonego VAT (Aktywne) 221-2 Rozliczenie VAT naliczonego |
232 zł |
zwiększenie stanu należności |
||||
3. Dopłata do zaliczki wypłaconej pracownikowi X 232 zł |
234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami |
232 zł |
zmniejszenie zobowiązania |
100Konto 100 - Kasa (Aktywne) 100 Kasa |
232 zł |
zmniejszenie stanu posiadania na koncie aktywnym |
4. WB - wypłacono pracownikowi Z zaliczkę na zakup środków czystości 510 zł |
234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami |
510 zł |
zwiększenie stanu należności |
130Konto 130 - Rachunek bieżący (Aktywne) 130 Rachunek bieżący |
510 zł |
zmniejszenie stanu posiadania na koncie aktywnym |
5. Pracownik Z przedłożył fakturę za środki czystości wydane bezpośrednio do zużycia 420 zł +VAT 33 zł. |
401Konto 401 - Zużycie materiałów i energii (Kosztowe) 401 Zużycie materiałów i energii, 221-2Konto 221-2 - Rozliczenie naliczonego VAT (Aktywne) 221-2 Rozliczenie naliczonego VAT
|
420 zł 33 zł |
zwiększenie kosztów |
234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami |
453 zł |
zmniejszenie należności od pracownika |
520Konto 520 - Koszty wydziałowe (Kosztowe) 520 Koszty wydziałowe |
420 zł |
środki czystości zaliczymy do działalności pomocniczej |
490Konto 490 - Rozliczenie kosztów (Kosztowe) 490 Rozliczenie kosztów |
420 zl |
|
|
6. Potrącenie kwoty nierozliczonej zaliczki z wynagrodzenia Pracownika Z 57 zł |
230Konto 230 - Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń (Aktywno-pasywne) 230 Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń |
57 zł |
zmniejszenie zobowiązań wobec pracownika (pasywa) |
234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami |
57 zł |
zmniejszenie należności od pracownika (aktywa) |
Ewidencja zaliczki na poczet wyjazdów służbowych
Opis operacji |
Konto |
|||||
WN |
Kwota |
Uzasadnienie |
MA |
Kwota |
Uzasadnienie |
|
1. WB - wypłacono pracownikowi Y, który jest przedstawicielem handlowym zaliczkę na delegację 450 zł |
234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami |
450 zł |
zwiększenie należności |
130Konto 130 - Rachunek bieżący (Aktywne) 130 Rachunek bieżący |
450 zł |
zmniejszenie stanu posiadania na koncie aktywnym |
2. Pracownik Y przedłożył rozliczenie kosztów delegacji 420 zł |
406Konto 406 - Podróże służbowe (Kosztowe) 406 Podróże służbowe |
420 zł |
zwiększenie kosztów |
234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami |
420 zł |
zmniejszenie należności od pracownika |
527Konto 527 - Koszty sprzedaży (Kosztowe) 527 Koszty sprzedaży |
420 zł |
koszty wg działalności |
490Konto 490 - Rozliczenie kosztów (Kosztowe) 490 Rozliczenie kosztów |
420 zł |
|
|
3. Pracownik Y wpłaca do kasy niewykorzystaną kwotę zaliczki 30 zł |
100Konto 100 - Kasa (Aktywne) 100 Kasa |
30 zł |
zwiększenie stanu posiadania na koncie aktywnym |
234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami |
30 zł |
zmniejszenie należności od pracownika |
4. KW - wypłacono pracownikowi Y zaliczkę na delegację 250Konto 250 - Należne wpłaty na poczet kapitału (Aktywno-pasywne) 250 zł |
234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami |
250Konto 250 - Należne wpłaty na poczet kapitału (Aktywno-pasywne) 250 zł |
zwiększenie należności |
100Konto 100 - Kasa (Aktywne) 100 Kasa |
250Konto 250 - Należne wpłaty na poczet kapitału (Aktywno-pasywne) 250 zł |
zmniejszenie stanu posiadania na koncie aktywnym |
5. KP - Pracownik Y zwraca niewykorzystaną zaliczkę 250Konto 250 - Należne wpłaty na poczet kapitału (Aktywno-pasywne) 250 zł |
100Konto 100 - Kasa (Aktywne) 100 Kasa |
250Konto 250 - Należne wpłaty na poczet kapitału (Aktywno-pasywne) 250 zł |
zwiększenie stanu posiadania na koncie aktywnym |
234Konto 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami (Aktywno-pasywne) 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami |
250Konto 250 - Należne wpłaty na poczet kapitału (Aktywno-pasywne) 250 zł |
zmniejszenie należności od pracownika |