|
Koszty księguje się i rozlicza w czterech etapach:
Etap I
W pierwszym etapie następuje ujęcie kosztów prostych w układzie rodzajowym.
Operacje gospodarcze księguje się na podstawie dokumentów źródłowych na odpowiednim koncie kosztów rodzajowych. Ewidencja ta ukazuje informacje o łącznej kwocie poniesionych kosztów w danym okresie sprawozdawczym oraz o strukturze poniesionych kosztów.
Etap II
Drugi etap polega na podziale ujętych w ewidencji kosztów rodzajowych według funkcji, czyli celu ich poniesienia na:
-
Koszty odnoszące się do kilku okresów sprawozdawczych,
-
Koszty zakupu,
-
Koszty działalności podstawowej,
-
Koszty działalności pomocniczej,
-
Koszty zarządu,
-
Koszty sprzedaży.
Ewidencję kosztów dotyczących kilku okresów sprawozdawczych ujmuje się na kontach:
• 522Konto 522 - Koszty zakupu (Kosztowe) 522 „ Koszty zakupu” – koszty bezpośrednie zaopatrzenia materiałowego.
• 641Konto 641 - Rozliczenia międzyokresowe kosztów czynne (Aktywno-pasywne) 641 „Rozliczenie międzyokresowe kosztów” – inne koszty wymagające rozliczenia w czasie, czyli przeniesienia na następne okresy sprawozdawcze.
Ewidencję kosztów działalności podstawowej dotyczące danego okresu sprawozdawczego przeprowadza się kontach odnoszących się do określonego typu jednostki gospodarczej. Przykładowo w jednostkach wytwórczych ewidencja przebiega na kontach:
500Konto 500 - Koszty działalności podstawowej (Kosztowe) 500 „Koszty działalności podstawowej” , gdzie księguję się koszty bezpośrednie produkcji podstawowej.
520Konto 520 - Koszty wydziałowe (Kosztowe) 520 „Koszty wydziałowe”, gdzie księguje się koszty pośrednie wydziałów produkcji podstawowej.
527Konto 527 - Koszty sprzedaży (Kosztowe) 527 „Koszty sprzedaży”, gdzie księguje się koszty bezpośrednie i pośrednie związane ze zbytem.
Rozliczenie kosztów bezpośrednich i pośrednich produkcji pomocniczej z danego okresu sprawozdawczego ewidencjonuje się koncie 530Konto 530 - Koszty działalności pomocniczej (Kosztowe) 530 „Koszty działalności pomocniczej”. Natomiast koszty zarządu, zaopatrzenia i zbytu z danego okresu sprawozdawczego księgowane są na koncie 550Konto 550 - Koszty zarządu (Kosztowe) 550 „Koszty zarządu”.
Etap III
W trzecim etapie następuje rozliczanie w czasie kosztów zakupu i innych kosztów podlegających międzyokresowemu rozliczeniu. Dochodzi do ustalanie tej części, która dotyczy bieżącego okresu sprawozdawczego.
Etap IV
Jest to końcowy etap rachunku kosztów, w którym koszty danego okresu sprawozdawczego ustalane uprzednio w etapie II i III zostają doliczone do produktów, wytwarzanych wyrobów i usług. W efekcie umożliwia to przeprowadzenie kalkulacji, czyli ustalenia kosztu jednostkowego danych wyrobów i usług.
