|
Ewidencjonowanie zapasów według stałych cen ewidencyjnych powoduje powstawanie różnic (odchyleń) pomiędzy wartościami materiałów ujętymi w księgach rachunkowych, a ich rzeczywistą wartością wyrażoną w cenach zakupu, nabycia lub wytworzenia. Różnice te w chwili przyjęcia materiałów do magazynu są księgowane na koncie 341Konto 341 - Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów (Aktywno-pasywne) 341 „Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów”.
W momencie rozchodu zapasów (wydania materiałów do produkcji, do bezpośredniego zużycia lub w przypadku ich sprzedaży) należy doprowadzić wartość wydanych zapasów do rzeczywistej ceny zakupu oraz rozliczyć odchylenia przypadające na wydane do przerobu materiały oraz zaksięgować je w ciężar kosztów.
Odchylenia te rozlicza się na koniec każdego miesiąca za pomocą wskaźnika wyrażonego w procentach:
|
WO = |
skO x 1’00 % |
|
spM + Pm |
WO – wskaźnik odchyleń
skO – saldo końcowe odchyleń od cen ewidencyjnych materiałów,
spM – stan początkowy materiałów
Pm – przychód materiałów
Saldo debetowe konta 341Konto 341 - Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów (Aktywno-pasywne) 341 „Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów” oznacza, że ceny magazynowe są zaniżone, a saldo kredytowe, że ceny są zawyżone. Ustalony wskaźnik odchyleń informuje natomiast o ile procent od cen rzeczywistych (cen zakupu) odbiegają ceny magazynowe.
Kwotę (narzut) odchyleń przypadającą na rozchód materiałów ustala się według wzoru:
|
NO = |
WO x R |
|
1’00 % |
NO – narzut (kwota) odchyleń
R – wartość rozchodu (zużycia) materiałów
Ustaloną kwotę (narzut) odchyleń księgujemy na koncie 341Konto 341 - Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów (Aktywno-pasywne) 341 "Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów" w korespondencji z kontem 401Konto 401 - Zużycie materiałów i energii (Kosztowe) 401 „Zużycie materiałów i energii” oraz jeśli prowadzimy ewidencję także w układzie funkcjonalnym na koncie 490Konto 490 - Rozliczenie kosztów (Kosztowe) 490 „Rozliczenie kosztów” oraz odpowiednim koncie układu funkcjonalnego (zespół 5 planu kont).
W przypadku sprzedaży materiałów narzut odchyleń księgujemy na koncie 341Konto 341 - Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów (Aktywno-pasywne) 341 "Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów" w korespondencji z kontem kosztowym 741Konto 741 - Wartość sprzedanych materiałów w cenie zakupu/nabycia (Kosztowe) 741 "Wartość sprzedanych materiałów w cenie zakupu".
Przykład
Salda początkowe wybranych kont przedsiębiorstwa ”Orchidea” wynoszą:
310Konto 310 - Materiały (Aktywne) 310 Materiały 28 000 zł
341Konto 341 - Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów (Aktywno-pasywne) 341 Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów 120 zł
Przedsiębiorstwo prowadzi ewidencję materiałów w stałych cenach ewidencyjnych.
Ewidencja i rozliczanie odchyleń od cen ewidencyjnych materiałów
|
Opis operacji |
Konto |
|||||
|
WN |
Kwota |
Uzasadnienie |
MA |
Kwota |
Uzasadnienie |
|
|
1. FV - zakupiono materiały od dostawcy A wartość netto 6 250Konto 250 - Należne wpłaty na poczet kapitału (Aktywno-pasywne) 250 + 23% VAT |
301Konto 301 - Rozliczenie zakupów materiałów (Aktywno-pasywne) 301 Rozliczenie zakupu materiałów |
6 250Konto 250 - Należne wpłaty na poczet kapitału (Aktywno-pasywne) 250 zł |
zwiększenie stanu zapasów do rozliczenia |
201Konto 201 - Rozrachunki z dostawcami (Pasywne) 201 Rozrachunki z dostawcami |
7 688 zł |
zwiększenie zobowiązań wobec dostawców |
|
221-2Konto 221-2 - Rozliczenie naliczonego VAT (Aktywne) 221-2 Rozliczenie VAT naliczonego |
1 438 zł |
podatek VAT |
||||
|
2. PZ - przyjęcie do magazynu materiałów od dostawcy A 6 051 zł |
310Konto 310 - Materiały (Aktywne) 310 Materiały |
6 051 zł |
zwiększenie stanu posiadania |
301Konto 301 - Rozliczenie zakupów materiałów (Aktywno-pasywne) 301 Rozliczenie zakupu materiałów |
6 051 zł |
zmniejszenie stanu zapasów do rozliczenia |
|
3. PK - wyksięgowanie odchyleń przypadających na przyjęte do magazynu materiały od dostawcy A 199 zł |
341Konto 341 - Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów (Aktywno-pasywne) 341 Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów |
199 zł |
odchylenia debetowe |
301Konto 301 - Rozliczenie zakupów materiałów (Aktywno-pasywne) 301 Rozliczenie zakupu materiałów |
199 zł |
wyksięgowanie odchyleń od cen ewidencyjnych |
|
4. PZ - przyjęcie do magazynu materiałów od dostawcy B 4 445 zł |
310Konto 310 - Materiały (Aktywne) 310 Materiały |
4 445 zł |
zwiększenie stanu posiadania |
301Konto 301 - Rozliczenie zakupów materiałów (Aktywno-pasywne) 301 Rozliczenie zakupu materiałów |
4 445 zł |
dostawa niefakturowana |
|
5. FV - zakupiono materiały od dostawcy B wartość netto 4 410 + 23% VAT |
301Konto 301 - Rozliczenie zakupów materiałów (Aktywno-pasywne) 301 Rozliczenie zakupu materiałów |
4 410 zł |
rozliczenie zaksięgowanej wcześniej dostawy materiałów |
201Konto 201 - Rozrachunki z dostawcami (Pasywne) 201 Rozrachunki z dostawcami |
5 424 zł |
zwiększenie zobowiązań wobec dostawców |
|
221-2Konto 221-2 - Rozliczenie naliczonego VAT (Aktywne) 221-2 Rozliczenie VAT naliczonego |
1 014 zł |
podatek VAT |
||||
|
6. PK - wyksięgowanie odchyleń przypadających na przyjęte do magazynu materiały od dostawcy B 35 zł |
301Konto 301 - Rozliczenie zakupów materiałów (Aktywno-pasywne) 301 Rozliczenie zakupu materiałów |
35 zł |
wyksięgowanie odchyleń od cen ewidencyjnych |
341Konto 341 - Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów (Aktywno-pasywne) 341 Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów |
35 zł |
odchylenia kredytowe |
|
7. RW - wydanie materiałów do produkcji 9 000 zł |
401Konto 401 - Zużycie materiałów i energii (Kosztowe) 401 Zużycie materiałów i energii |
9 000 zł |
koszty w układzie rodzajowym |
310Konto 310 - Materiały (Aktywne) 310 Materiały |
9 000 zł |
zmniejszenie stanu posiadania |
|
500Konto 500 - Koszty działalności podstawowej (Kosztowe) 500 Koszty działalności podstawowej |
9 000 zł |
koszty w układzie funkcjonalnym |
490Konto 490 - Rozliczenie kosztów (Kosztowe) 490 Rozliczenie kosztów |
9 000 zł |
|
|
|
8. PK - wyksięgowanie odchyleń przypadających na zużyte materiały |
401Konto 401 - Zużycie materiałów i energii (Kosztowe) 401 Zużycie materiałów i energii |
66 zł |
wyksięgowanie odchyleń przypadających na zużyte materiały w koszty układu rodzajowego |
341Konto 341 - Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów (Aktywno-pasywne) 341 Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów |
66 zł |
Wyksięgowanie odchyleń przypadających na zużyte materiały |
|
500Konto 500 - Koszty działalności podstawowej (Kosztowe) 500 Koszty działalności podstawowej |
66 zł |
wyksięgowanie odchyleń przypadających na zużyte materiały w koszty układu funkcjonalnego |
490Konto 490 - Rozliczenie kosztów (Kosztowe) 490 Rozliczenie kosztów |
66 zł |
|
|
|
9. FV - Sprzedaż odbiorcy C zakupionych wcześniej materiałów 3 499 zł +VAT 23% |
200Konto 200 - Rozrachunki z odbiorcami (Aktywne) 200 Rozrachunki z odbiorcami |
4 304 zł |
zwiększenie należności od odbiorców |
740Konto 740 - Przychody netto ze sprzedanych materiałów (Przychodowe) 740 Przychody ze sprzedanych materiałów |
3 499 zł |
zwiększenie przychodów z tytułu sprzedaży materiałów |
|
221-1Konto 221-1 - Rozliczenie należnego VAT (Pasywne) 221-1 Rozliczenie VAT należnego |
805 zł |
Podatek VAT |
||||
|
10. WZ - Wydanie sprzedanych materiałów z magazynu 3 499 zł |
741Konto 741 - Wartość sprzedanych materiałów w cenie zakupu/nabycia (Kosztowe) 741 Wartość sprzedanych materiałów w cenie zakupu |
3 499 zł |
zwiększenie kosztów |
310Konto 310 - Materiały (Aktywne) 310 Materiały |
3 499 zł |
zmniejszenie stanu aktywów |
|
11. PK - Wyksięgowanie odchyleń przypadających na sprzedane materiały |
741Konto 741 - Wartość sprzedanych materiałów w cenie zakupu/nabycia (Kosztowe) 741 Wartość sprzedanych materiałów w cenie zakupu |
26 zł |
zwiększenie kosztów |
341Konto 341 - Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów (Aktywno-pasywne) 341 Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów |
26 zł |
wyksięgowanie odchyleń przypadających na sprzedane materiały |
Obliczenia do operacji 8
Wskaźnik odchyleń od cen ewidencyjnych przypadających na zużyte materiały wynosi:
|
WO = |
(120+199-35) x 1’00 % |
|
28 000 + 10 496 |
WO = 0,74%
Narzut odchyleń (w zaokrągleniu do pełnych złotych) przypadający na zużyte materiały wynosi:
|
NO = |
0,74% x 9 000 |
|
1’00 % |
NO = 66 zł
Obliczenia do operacji 11
Wskaźnik odchyleń od cen ewidencyjnych przypadających na zużyte materiały wynosi:
|
WO = |
(120+199-35-66) x 1’00 % |
|
28 000 + 1 496 |
WO = 0,74%
Narzut odchyleń (w zaokrągleniu do pełnych złotych) przypadający na zużyte materiały wynosi:
|
NO = |
0,74% x 3 499 |
|
1’00 % |
NO = 26 zł
[ 1] Pytanie 18.01.2015, 17:16
Jak już obliczymy NO = 66 zł lub No=26 to skąd wiemy po której stronie to mamy zaksięgować na koncie odchylenia od cen ewidencyjnych??